کتاب قدرت ما اثر جی ون بیول ، دامینیک پکر

احتمالاً اگر از شما بخواهیم هویت خودتان را برای دیگران مشخص کنید، ابتدا نام و نام خانوادگی و سپس محل زندگی و شغل خود را به زبان بیاورید. البته که این‌ها بخشی از هویت شما هستند، اما کلمه‌ی هویت و گستره‌ی معنایی آن، چیزی فراتر از این حرفاست. به اعتقاد جی ون بیول (Jay J. Van Bavel) و دامینیک پکر (Dominic J. Packer) در کتاب قدرت ما (The Power of Us)، هویت مفهوم سیال و متغیری است که با حضور فرد در گروه و اجتماعات گوناگون، صورت‌های متفاوتی به خود می‌گیرد. به اعتقاد این پژوهشگران، هویت مفهومی است که با حضور در جامعه معنا می‌یابد.‌ عضویت در گروه‌های مختلف، به افراد هویت می‌بخشد و همین احساس بر باورهای ایشان و حتی تصمیم‌گیری‌هایشان تأثیرات عمیقی می‌گذارد.

موضوع دیگری که ممکن است در این رابطه مطرح شود به ماهیت هویت اجتماعی برمی‌گردد. هویت اجتماعی به چه پدیده‌ای اطلاق می‌شود؟ چگونه به وجود می‌آید؟ چطور دستخوش تحول می‌شود؟ بخشی از کتاب پیش‌رو برای پاسخگویی به چنین سؤالاتی نگاشته شده. مباحثی که نویسندگان در این اثر با شما در میان می‌گذارند در مرز میان دو علم روان‌شناسی و جامعه‌شناسی قرار می‌گیرند. از یک طرف، موضوعات مورد‌بحث تنها در جامعه و اجتماع امکان حضور دارند و از سوی دیگر، به دلیل ارتباط خود با ذهن و روان آدمی، با دانش روان‌شناسی پیوند می‌خورند. به همین خاطر هم دوستداران مباحث جامعه‌شناختی و هم علاقه‌مندان کتب روان‌شناسی از مطالعه‌ی اثر حاضر بهره‌ی بسیاری خواهند برد.

تابه‌حال مفهوم هویت مشترک به گوشتان خورده؟ با مصادیق یا نحوه‌ی پیدایش آن آشنایی دارید؟ یکی از موضوعات محوری کتاب قدرت ما همین موضوع است که جی ون بیول و دامینیک پکر آن را به‌طور مفصل بررسی کرده‌اند. هنگامی که شما به عضویت در یک گروه درمی‌آیید، با اعضای دیگر همان گروه، یک هویت مشترک خواهید داشت. مادامی که شما به عضویت خود در آن گروه ادامه می‌دهید، از همان هویت مشترک نیز برخوردار خواهید بود. وجود هویت مشترک میان اعضای یک گروه به تقویت همکاری میان آن‌ها کمک می‌کند و ترویج هماهنگی اجتماعی را به دنبال می‌آورد. اگر بخواهیم برای توصیف سازوکار هویت مشترک از زبانی استعاری کمک بگیریم، باید بگوییم عضویت در گروه‌ها، نوعی احساس «ما شدن» را در میان اعضا به وجود می‌آورد. همین احساس به نوعی تعلق خاطر نسبت به عملکردها و دستاوردهای گروه منجر می‌شود. «ما» قدرتی دارد که اگر مورد توجه قرار بگیرد، می‌توان اثرات دستاوردهای قابل‌توجهی را به همراه داشته باشد. نویسندگان کتاب ضمن آشکار کردن قدرت این مفهوم، نحوه‌ی به‌کارگیری آن را نیز برایتان تشریح می‌کنند.