کتاب خشم شهری:شورش طردشدگان اثر مصطفی دیکچ

در دهه‌های گذشته، با وقوع شورش و اعتراضات حتی در کشورهای پیشرفته و دموکراتیک، متخصصان حوزه‌ی جامعه‌شناسی به این نتیجه رسیدند که برای پی بردن به خشم درون جامعه باید به لایه‌های پنهان آن نفوذ کنیم. مصطفی دیکچ (Mustafa Dikec) در کتاب خشم شهری (Urban rage) نشان می‌دهد اغلب شورش‌ها و درگیری‌ها ریشه در محرومیت‌هایی دارند که حکومت‌های دموکراتیک نیز در برطرف کردن آن‌ها ناکام بوده‌اند. اگرچه امروزه چه در کشورهای سلطنتی و چه در کشورهایی که با نظام جمهوری اداره می‌‌شوند، شاهد سرکوب معترضان از سوی سیاستمداران هستیم اما اهالی قدرت باید بدانند که سرانجام روزی خشم عمومی مردم به مبارزاتی می‌انجامد که حکومت‌ها نیز توان سرکوب آن‌ها را نخواند داشت. مانند خیزش سراسری مردم آمریکا در سال 2020 در اعتراض به قتل جرج فلوید توسط یکی از نیروهای پلیس این کشور.

مصطفی دیکچ در کتاب صوتی خشم شهری استدلال می‌کند که چطور شورش‌های جهانی با یک اقدام پلیس یا سران حکومت برانگیخته می‌شوند؛ اما در واقع، این اعتراضات حاصل خشم عمیق مردم هستند که مدت طولانی نادیده گرفته شده است. این نویسنده همچنین برای اثبات ادعاهای خود به شورش‌هایی اشاره می‌کند که در آمریکا و سراسر اروپا به وقوع پیوسته؛ بدون اینکه جامعه‌شناسان به دنبال علل بلندمدت آن‌ها باشند.

طبق ادعای مصطفی دیکچ، حکومت‌ها به جای اینکه با ظاهرسازی و تظاهر به آزادی‌خواهی خشم مردم را موقتاً خاموش کنند، برای بقای قدرت خود هم که شده، باید ریشه‌های تبعیض را در جامعه پیدا کرده و آن‌ها را برای همیشه نابود کنند. پیش از آنکه مردم تصمیم بگیرند با شورش و اعتراض خودشان دست به اصلاح بزنند؛ چراکه از بین بردن علل احتمالی شورش‌ها، نسبت به سرکوب آن‌ها هزینه‌ی زمانی و مالی کمتری دارد.

با خواندن کتاب خشم شهری خواهید دانست که اعتراضات مردمی، ریشه‌دارتر و عمیق‌تر از خبرهای سراسری روزنامه‌هاست. هم برای جلوگیری از اعتراض و هم برای آرام کردن شورش‌ها، باید پی به دلایل اصلی آن‌ها ببریم تا به جای اینکه بر مشکلات سرپوش بگذاریم، آن‌ها را برای همیشه حل کنیم.