کتاب هویت اثر فرانسیس فوکویاما

معضل بزرگ دیگر برتری‌طلبی (مگالوتیمیا) است. لیبرال دموکراسی‌ها در تأمین صلح و بهروزی اقتصادی موفق بودند (هرچند میزان این موفقیت در سال‌های اخیر کمتر شده است). این جوامعِ امن و ثروتمند محل ظهور واپسین انسان مورد نظر نیچه هستند، جایی که آدمیان «صندوق ذخیره‌ای» ندارند و عمر خود را صرف جلب رضایت مصرفی می‌کنند، ولی در بن‌مایه تهی‌اند و اهداف یا آرمان‌های والاتری ندارند که به خاطر آنها خود را به آب و آتش بزنند و فداکاری کنند. البته همگان با این نوع زندگی ارضا نمی‌شوند. برتری‌طلبی میل به استثنا (بودن) دارد: دست به خطرهای بزرگ زدن، وارد مبارزات به یادماندنی شدن و خواهان اثرگذاری‌های عظیم بودن، زیرا همهٔ اینها به شناخته شدن موقعیت برتر یک فرد نسبت به دیگران می‌انجامد. گاهی این تلاش زمینه‌ساز ظهور رهبران بزرگی چون لینکلن، چرچیل یا ماندلا می‌شود. اما در مواردی هم خودکامه‌هایی چون سِزار، هیتلر یا مائو سر برآورده، جوامع خود را به سمت دیکتاتوری و فاجعه می‌کشانند.

برتری‌طلبی در طول تاریخ در همهٔ جوامع وجود داشته است و نمی‌توان بر آن غالب شد، فقط می‌توان آن را هدایت یا تعدیل کرد. پرسشی که من در فصل آخر کتاب پایان تاریخ و واپسین انسان مطرح کردم این بود که آیا نظام مدرن لیبرال دموکراسی، که به اقتصاد بازار گره خورده، می‌تواند مجاری مناسبی برای هدایت حس برتری‌طلبی ایجاد کند یا نه؟ پدران بنیانگذار آمریکا کاملاً به این موضوع وقوف داشتند. آنها هنگام تأسیس حکومت جمهوری در آمریکای شمالی با تاریخ سقوط جمهوری رُم (و علل آن) آشنا و نگران معضل سزاریسم بودند. راه‌حل آنها تأسیس یک نظام مشروطهٔ نظارت و موازنه بود، که هم امکان کسب قدرت را می‌دهد و هم از تمرکز آن در دست یک رهبر جلوگیری می‌کند. در سال ۱۹۹۲ گفتم اقتصاد بازار می‌تواند این حس برتری‌طلبی را در مسیر مناسب هدایت کند. یک کارفرما می‌تواند هم صاحب ثروتی افسانه‌ای شود، و هم در خدمت بهروزی عموم مردم باشد. افراد برتری‌طلب قادرند در مسابقات مردان آهنین شرکت کنند، رکورد صعود به ارتفاعات هیمالیا را بزنند یا باارزش‌ترین شرکت اینترنتی دنیا را پایه بریزند.