کتاب قصه های بهرنگ

صمد بهرنگی، معلم، نویسنده، مترجم و منتقد اجتماعی در سال ۱۳۱۸ در تبریز متولد شد. او محقق ادبیات فولکلور و نویسنده داستان‌های کودکان و نوجوان بود. در سال ۱۳۳۹ اولین داستانش را به نام «عادت» نوشت و در سال‌های بعد نیز نویسندگی‌اش را با داستان‌های «تلخون» و «بی‌نام» ادامه داد. کتاب ماهی سیاه کوچولو با تصویرگری فرشید مثقالی شناخته‌شده‌ترین اثر صمد است که در سال ۱۳۴۷ به چاپ رسید. قصه‌های صمد که مخاطبان جوان و نوجوان داشت بیشتر در کانون پرورش فکری به چاپ می‌رسید و مفاهیم بلند آرمانگرایانه و به دور از ماده‌گرایی و خودپرستی را در میان نسل جوان رواج می‌داد. او سرانجام پس از فعالیت‌های سیاسی و ادبی بسیار در شهریور۱۳۴۷ و در ۲۹ سالگی در رود ارس غرق شد و جامعه روشنفکران ایران را به سوگ نشاند. این اثر مجموعه‌ای از قصه‌های صمد برای کودکان است. قصه‌هایی که تنها پند و اندرز نمی‌دهند و آنها را تنبیه و تشویق نمی‌کنند. این داستان‌ها به کودکان می‌آموزند که زیر بار ظلم زورگویان و کسانی که سد راه پیشرفت و تکامل بشری هستند نروند: «اولدوز از رختخواب درآمد. زخم پیشانی زن‏‌بابا زود خوب شد، اما زخم سر اولدوز خیلی طول کشید تا خوب شود. رفتار زن‏‌بابا دوباره عوض شده بود. بدتر از پیش سر اولدوز داد می‏‌زد. جای دندان‏‌های اولدوز تو گوشت رانش معلوم بود. وضع آقا کلاغه خیلی بد شده بود. همیشه گرسنگی می‏‌کشید. اولدوز هر چه می‏‌کوشید نمی‏‌توانست آب و غذای او را سر وقت بدهد. سگ سیاه چهارچشمی همه جا را می‏‌پایید. به هر صدای ناآشنایی پارس می‏‌کرد. تنها امید اولدوز و آقا کلاغه، یاشار بود. اگر یاشار کمکشان می‏‌کرد، کارها درست می‏‌شد.»