کتاب ایران باستان اثر یوزف ویسهوفر

کم‌ترین صفت برجسته‌ای که می‌توان برای کتاب ایران باستان برشمرد، جدید بودن آن است. این کتاب در سال ۱۹۹۳ در آلمان انتشار یافته و در سال ۱۹۹۶ ترجمه انگلیسی آن منتشر شده است. اما صفات برجسته و ممتاز واقعی کتاب در روش‌دار و تحلیلی بودن، فشرده بودن، مستند بودن و منصف بودن آن است. نویسنده همان‌طور که خود در پیشگفتار می‌گوید می‌خواهد «نظری کلی و فشرده و موثق از فرهنگ ایران پیش از اسلام از زبان خود ایران و از طریق اسناد و مدارک ارائه دهد»، و در این کار نیز موفق است. مؤلف به جای پرداختن به شرح رویدادهای متوالی جنگی یا تفسیرهای دلخواهانه، در آغاز هر بخش، یعنی آغاز فرمانروایی هر دودمان، نخست به ارائه گواهی‌ها از روی سنگنبشته‌ها، لوحه‌های کشف شده در تخت جمشید و جاهای دیگر، خرده سفال‌های مکتوب و اسناد به‌دست آمده از نسا (در ترکمنستان) می‌پردازد، سپس از گواهی مورخان زمانه مانند هرودوت، گزنفون، پلوتارک، استرابو، طبری و... بهره می‌گیرد ضمن آن‌که با دیدگاهی نقادانه نیز به آن‌ها می‌نگرد و آن گاه براساس این داده‌ها، بررسی سازمان دولت، چگونگی ساختار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روابط شاه با رعایای خویش و زندگی روزمره مردم در قلمرو شاهنشاهی را انجام می‌دهد.