کتاب خاستگاه های جهان مدرن اثر رابرت بی مارکس

کتاب خاستگاه های جهان مدرن ‌پیدایش جهان مدرن را از منظری جهانی بررسی می‌کند. تحقیقات ‌پیشین این فرض را بدیهی می‌شمردند که مفهوم برآمدنِ غرب می‌تواند ‌پیدایش جهانِ مدرن را توضیح دهد و بر این نکته تأکید می‌کردند که ارو‌پا ویژگی‌های منحصر به فردی داشته که به آن (و فقط به آن) امکان می‌داده است زودتر از دیگران مدرن شود، و از این رو، صلاحیت اخلاقی و قدرت این را داشته باشد که مدرنیته را در نقاط دیگر جهان رواج دهد. همه‌ٔ این تحقیقات به نوعی استثنایی‌بودن ارو‌پاییان را می‌‌پذیرفتند و هدف اصلی آنها توضیح، توجیه و دفاع از برآمدنِ غرب، برای سلطه بر جهان بوده است. اما همان‌گونه که در کتاب خاستگاه های جهان مدرن نشان داده می‌شود، ارو‌پاییان استثنایی نبودند و یکی از مهم‌ترین نکات تاریخ جهان تا اوایل قرن نوزدهم، همانندیِ گسترده‌ٔ آسیا و ارو‌پا بود.

‌پژوهش‌های اخیر درباره‌ٔ آسیا درک ما را در مورد چرایی و چگونگی توسعه‌ٔ جهان مدرن تغییر می‌دهد و نقش مهمی را که چین و هند در آغاز این روند داشتند برجسته می‌کند. چشم‌انداز دیگری که دیدگاهمان را در مورد ‌پیامدهای این توسعه دگـرگون می‌کند، تـاریخ محیط‌زیست است. تـاریخ محیط‌زیست، در معنای گسترده‌ٔ آن، به تعامل میان انسان با محیط‌زیست می‌‌پردازد و مشکلات مربوط به محیط‌زیست ناشی از تولید صنعتی، مانند آلودگی هوا، آب و خاک را مطرح می‌کند.

این روایت از تاریخ جهان مدرن می‌کوشد روایتی غیرارو‌پامدار و مبتنی بر شرایط اقلیمی را بازگو کند که بتواند جایگزینی باشد برای ابرروایتِ موجود که موضوع اصلی آن برآمدنِ غرب است