کتاب سید ضیا ؛ عامل کودتا اثر صدرالدین الهی

«تاریخ سیصدساله‌ی اخیر نشان داده و ثابت کرده که انسان در دوستی با انگلستان ضرر می‌کند. اما دشمنی با انگلستان موجب محو آدمی می‌شود. من به عنوان یک آدم عاقل در تمام مدت زندگیم، ضرر این دوستی را کشیده‌ام، اما حاضر نشده‌ام محو شوم.»

این‌ها بخشی از گفته‌های سیدضیاءالدین طباطبایی (مرد اول یا دوم کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹) با دکتر صدرالدین الهی‌ است.

تا ۴ خرداد ۱۳۰۰ در مقام رئیس‌الوزرایی بود و دوبار کابینه تشکیل داد.

پس از آن به اروپا رفت و مدتی در سویس بود و سپس به فلسطین رفت و کشاورزی می‌کرد.

او همواره به پیروی از سیاست بریتانیا در ایران مشهور بود و مورد حمایت «ان لمبتون» پژوهشگر و مامور اطلاعاتی بریتانیا در ایران بود.

پس از تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت در ایران، بریتانیا اصرار داشت که او نخست‌وزیر شود تا به دست او کار نفت به سود شرکت نفت ایران و انگلیس خاتمه یابد.

روزی که دکتر مصدق به صورتی نامنتظر نخست‌وزیری را پذیرفت، سیدضیاء در دربار نزد شاه بود و انتظار داشت که مجلس او را نخست‌وزیر کند و فرمان نخست‌وزیری را از شاه دریافت دارد.

بعد از کودتای ۲۸ مرداد هم صحبت نخست‌وزیر شدن او مطرح بود.

وی در ۱۳۳۵ مدتی زندانی شد و از آن پس از سیاست دوری کرد و در آبادی سعادت‌آباد در شمال غربی تهران به کشاورزی و دامداری مشغول شد و سرانجام در ۱۳۴۸ در سن ۸۱ سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشت و در مقبره ناصرالدین شاه قاجار در شهرری به خاک سپرده شد.

این کتاب حتی برای کسانی که مطالعه‌ تاریخی ندارند، بسیار خواندنی و جذاب است.